poniedziałek, 12 sierpnia 2013

Faktury otrzymane po terminie

W praktyce gospodarczej zdarza się, że wykonawca danego rodzaju usługi nie fakturuje jej terminowo, to znaczy dostarcza ją do spółki nabywcy po upłynięciu terminu zobowiązania podatkowego za miesiąc którego dany dokument dotyczył. Niejednokrotnie dopiero po kilku miesiącach przedsiębiorca wystawia zaległą fakturę. 

Dla zlecającego usługę problemem jest niemożność zakwalifikowania danego wydatku do kosztów, jak również odliczenia z tego tytułu podatku VAT. Największym problemem z jakim spotykają się działy finansowe, to możliwość zaliczenia takiej "przeterminowanej" faktury do kosztów. Jednak zgodnie z art.20 ust.1 ustawy o rachunkowości, do ksiąg rachunkowych należy wprowadzić w postaci zapisu każde zdarzenie, które miało miejsce w okresie sprawozdawczym. Za okres sprawozdawczy uznaje się, zgodnie z zasadą memoriału, rok obrotowy. Tak więc wpływ przeterminowanej faktury do Spółki może być zakwalifikowany jako koszt uzyskania przychodu, pod datą jej wpływu. To właśnie data wpływu faktury wyznacza również moment nabycia uprawnienia do odliczenia podatku naliczonego. 

Dojść może również do takiej sytuacji, iż spółka mimo próśb, faktur za wykonane na jej rzecz usługi nie otrzyma. Przede wszystkim jest to problem usługodawcy, gdyż zaniechanie tego obowiązku podlega karze grzywny. Spółka zlecająca usługę może zaksięgować operację, nawet szacunkowo, na podstawie innego dokumentu potwierdzającego zawarcie transakcji między stronami. Przede wszystkim powinna to być umowa, na podstawie której można bezpośrednio odnieść w koszty daną kwotę. W przypadku, gdy wartość usługi jest znana, konto kosztowe koresponduje z pozycją Zobowiązania wobec dostawcy. Jeśli jednak dysponujemy szacunkami, obciąża się wtedy pozycję Rezerwy - za każdym razem, gdy kwota zobowiązania nie jest pewna. 

Otrzymanie faktury po terminie umożliwia odliczenie VAT naliczonego, gdyż decydujący w tym przypadku jest moment wpływu faktury do spółki.

sobota, 3 sierpnia 2013

Ulepszenie środka trwałego a jego wartość początkowa

Zgodnie z ustawą o rachunkowości, w przypadku gdy poniesione w roku podatkowym nakłady na przebudowę, rozbudowę, ulepszenie, rekonstrukcję czy modernizację środka trwałego nie przekroczą wartości 3 500,00 złotych, wartość ulepszenia można odnieść bezpośrednio w koszty w momencie ich poniesienia. Nadwyżka ponad kwotę wymienioną, powinna najpierw powiększyć wartość środka trwałego i od zaktualizowanej kwoty powinny być dokonywane odpisy amortyzacyjne. Podobna zasada ma zastosowanie do tych środków trwałych, które na moment poniesienia wydatków modernizacyjnych utraciły wartość i nie są amortyzowane. W przypadku poniesienia wydatków powyżej 3 500,00 złotych rocznie, należy ponownie aktywować je w ewidencji środków trwałych i dokonywać miesięcznych odpisów.

Wyjątek od tej reguły ma zastosowanie do środków transportowych, a dokładnie samochodów osobowych o wartości powyżej 20 000,00 euro na moment ich nabycia. Jakiekolwiek poczynione w późniejszym okresie nakłady, np. zakup klimatyzacji do samochodu czy instalacji gazowej traktowane są jako modernizacja, gdy da się dowieść, że wartość początkowa samochodu z tymi elementami byłaby wyższa w momencie zakupu samochodu, niż bez tych nakładów. Skoro już w momencie nabycia samochodu o wartości powyżej 20 000,00 euro, dokonano jego "korekty" do maksymalnej wartości jaka podatkowo może być uznana za koszt uzyskania przychodu, to również wszelkie inne poczynione wydatki modernizacyjne, również gdy samochód nie wykazuje żadnej wartości - nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodu. Wydatki modernizacyjne bowiem tylko zwiększają wartość samochodu, od którego wyznaczono maksymalną kwotę możliwą do zamortyzowania w całym okresie jego użytkowania, jak również po jego upływie.

Zaprzestanie amortyzacji środka trwałego

Za podstawę zaprzestania amortyzacji środka trwałego uznaje się zakończenie działalności, likwidację czy sprzedaż przedsiębiorstwa. Amortyzacja zgodnie z zapisami Ustawy o Rachunkowości, następuje na skutek używania składnika przedsiębiorstwa, lub też wskutek upływu czasu. Istnieje więc taka możliwość, że środek trwały czasowo nieużytkowany w przedsiębiorstwie, nadal będzie amortyzowany. Odpisy takie stanowią koszt uzyskania przychodu. Prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych nie jest uzależnione od uzyskiwana przychodów z tytułu eksploatacji środka trwałego. 

W przypadku, gdy składniki majątku przestają być wykorzystywane na skutek zakończenia działalności, konieczne jest zakończenie dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Niezamortyzowana wartość środka trwałego stanowi koszt uzyskania przychodu.

piątek, 2 sierpnia 2013

Stawka VAT przy przebudowie budynku

Stanowisko organów podatkowych odnośnie zastosowania odpowiedniej stawki dotyczącej robót budowlanych czasem okazuje się błędnym, tym samym niekorzystnym dla stron transakcji gospodarczej. Powszechnie przyjęta zasada jest następująca, iż prace budowlane w budynkach niemieszkalnych są opodatkowane stawką podstawową (23% VAT), natomiast odnośnie lokali mieszkalnych zastosowania ma stawka preferencyjna, tj. 8% VAT. Przez lokale mieszkalne należy rozumieć definicję zgodną z Polską Klasyfikacją Obiektów Budowlanych, a więc do nich zaliczamy: 

1) samodzielne budynki jak pawilony, wille, domki wypoczynkowe, leśniczówki, domy mieszkalne w gospodarstwach rolnych, rezydencje wiejskie, domy letnie itp.

2) domy bliźniacze lub szeregowe, w których każde mieszkanie ma swoje własne wejście z poziomu gruntu

3) budynki samodzielne, domy bliźniacze lub szeregowe o dwóch mieszkaniach

4) budynki mieszkalne pozostałe, takie jak: budynki mieszkalne, o trzech i więcej mieszkaniach

5) budynki zbiorowego zamieszkania, w tym domy mieszkalne dla ludzi starszych, studentów, dzieci i innych grup społecznych, np. domy opieki społecznej, hotele robotnicze, internaty i bursy szkolne, domy studenckie, domy dziecka, domy dla bezdomnych itp.

Błędem jest stosowanie stawki VAT w odniesieniu do realizowanych w budynku prac odpowiedniej na moment ich rozpoczęcia. Z interpretacji indywidualnej Ministra Finansów 
( PT8/033/89/195/SBA/13/RD-12031)  można wywnioskować, iż właściwe jest odniesienie stawki VAT do obiektu, który ma być efektem prowadzonej inwestycji. 

Tak więc przedsiębiorca, który zamierza nabyć budynek niemieszkalny, z zamiarem jego przeznaczenia na mieszkalny, może skorzystać stosując do prowadzonych prac stawkę preferencyjną. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby przynajmniej częściowo skorzystać z tego przywileju. Przedsiębiorca, który zamierza budynek niemieszkalny przekształcić w mieszkalno - usługowy, tj. taki  którego część będzie przeznaczona na wykonywanie działalności gospodarczej, może zastosować stawkę VAT podstawową (tj.23%) tylko do tej części budynku, którą przeznaczy na prowadzenie działalności. W jego gestii będzie natomiast odpowiednie udokumentowanie poniesionych kosztów, przykładowo oddzielne zafakturowanie kosztów robót w części mieszkalnej, a oddzielnie w części użytkowej. 

niedziela, 28 lipca 2013

Przekazanie nieruchomości na cele prywatne

Osoba prowadząca działalność gospodarczą, nierzadko ma zamiar przeznaczyć majątek firmowy na cele osobiste. W takiej sytuacji pojawia się pytanie o wszelkie obciążenia podatkowe na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o VAT jakie dana transakcja może wywołać. W zakresie podatku dochodowego - jedynie odpłatne zbycie może spowodować powstanie przychodu z działalności gospodarczej. Przekazanie majątku, polegające na wycofaniu składnika majątku z firmy i nieodpłatnym przeznaczeniu na cele osobiste nie powoduje powstania przychodu, powodującego konieczność opodatkowania. W zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług - również nieodpłatne przekazanie majątku może powodować konieczność zapłaty VAT, jednak tylko wtedy, gdy przy nabyciu nieruchomości podatnikowi przysługiwało prawo do jego odliczenia. Jeśli więc w momencie nabycia, transakcja nie była opodatkowana VAT, to w momencie przekazania na cele osobiste, podatek taki również nie wystąpi.

Sprzedaż prywatnej nieruchomości w ramach prowadzonej działalności gospodarczej

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, iż za działalność gospodarczą uważa się działalność zarobkową, prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły.  W przypadku, gdy w ramach prowadzonej działalności związanej z dokonywaniem obrotu nieruchomościami, podatnik zdecyduje się na sprzedaż prywatnej nieruchomości, dochód uzyskany w ramach jego sprzedaży będzie traktowany na równi z dochodem uzyskanym z tytułu prowadzenia działalności. Niekorzystny wyrok Sądu w omawianej sprawie dokładnie dotyczył następującej kwestii: podatnik prowadzący działalność w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomości nie wykazał w ramach prowadzonej działalności dochodu ze sprzedaży nieruchomości nabytej pod budowę domu przeznaczonego dla celów prywatnych. Fakt, że sprzedaż nieruchomości prywatnej przebiegała w podobny sposób jak w pozostałych przypadkach, Sąd uznał, iż o kwalifikowaniu czynności do wykonywanej w ramach prowadzonej działalności decyduje podejmowanie działań w celu uzyskania zysku. Przeciwko podatnikowi przemawia ponadto fakt ciągłego wykonywania określonych czynności.

niedziela, 14 lipca 2013

Nienormowany czas pracy a nadgodziny

Nienormowanego czasu pracy, nazwanego również zadaniowym, nie można odnieść do każdego typu pracy. Zasadniczo stosowany jest w przypadkach, gdy sposób zorganizowania danej pracy charakteryzuje się pewną nierytmicznością, wynikającą z  konieczności zrealizowania pewnych zadań, nie dających się wprost określić czasowo. Zadaniowy system pracy unormowany został między innymi w art. 140 KP. System zadaniowego czasu pracy powinien dotyczyć takich przypadków, gdy praca często wykonywana jest poza normalnym rytmem funkcjonowania przedsiębiorstwa (pracownicy handlowi), czyli w warunkach, kiedy kontrolowanie jej czasu pracy jest ograniczone lub niemożliwe. Wprowadzenie zadaniowego czasu pracy w przedsiębiorstwie może odbywać się za pomocą umieszczenia stosownych zapisów w zbiorowym układzie pracy/ regulaminie pracy lub też drogą obwieszczenia o czasie pracy. Zgodnie z zapisem art. 149 par.2 KP : W stosunku do pracowników objętych systemem zadaniowego czasu pracy, pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy oraz pracowników otrzymujących ryczałt za godziny nadliczbowe lub za pracę w porze nocnej nie ewidencjonuje się godzin pracy. "        W praktyce gospodarczej stosowanie zadaniowego systemu pracy jest sposobem pracodawców na minimalizowanie obciążeń z tytułu kosztów wynagrodzeń, gdyż brak konieczności ewidencjonowania czasu pracy powoduje pokusę, aby w stosunku do takich pracowników nie realizować obowiązku wypłacania nadgodzin. Mimo jednoznacznych interpretacji i wyroków sądowych, nadal zadaniowy system czasu pracy służy przede wszystkim takim celom.  Warunkiem właściwego funkcjonowania systemu zadaniowego czasu pracy jest prawidłowe ustalenie zakresu zadań, aby były one możliwe do realizacji w ramach norm czasu pracy określonych w art. 129 k.p. ( czas pracy nie przekraczający 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, w okresie rozliczeniowym nie przekraczającym 4 miesięcy). Określenie czasu pracy wymiarem zadań nie pozbawia możliwości dochodzenia wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, jeżeli zadania zostaną wyznaczone w taki sposób, że nie można ich wykonać bez przekroczenia norm czasu pracy. Prawo do nadgodzin nie obowiązuje, jeśli przyczyna takiego stanu leży po stronie pracownika, a charakter nałożonych obowiązków na niego przez pracodawcę jest możliwy do wykonania w ramach norm uregulowanych w kodeksie pracy. Skorzystanie z zadaniowego czasu pracy może być korzystne dla obu stron. Pracownik nie musi w zakresie swoich obowiązków wykonywać ich w sposób ciągły, system ten jest więc bardzo elastyczny. Dopuszcza się "przerwanie" pracy po kilku godzinach i po pewnym czasie kontynuowanie swoich obowiązków, możliwe jest jednego dnia skrócenie dnia pracy, by następnego pracować powyżej 8 godzin. Faktyczna do wykonania praca w ramach nałożonych zadań musi być jednak możliwa do wykonania w trakcie 8 godzin, natomiast sposób jej wykonywania leży w gestii pracownika. Pracodawca nie musi natomiast sprawować bezpośredniej kontroli nad wykonywanymi obowiązkami. W przypadku konieczności wypłaty nadgodzin, w nawiązaniu do braku konieczności prowadzenia ewidencji czasu pracy pracownika, pojawia się problem odpowiedniego obliczenia przysługujących nadgodzin. Pomocne może się okazać uregulowanie zawarte w art. 151.1.par.4 KP - dodatek za godziny nadliczbowe ustalony może być w formie ryczałtu, którego wysokość powinna odpowiadać przewidywanemu wymiarowi pracy w godzinach nadliczbowych. 

poniedziałek, 25 lutego 2013

Mechanizm odwrotnego obciążenia w VAT

Metoda odwrotnego obciążenia, tzw. "reverse charge" jest coraz częściej praktykowana. W uzasadnieniu do wprowadzenia tej metody, Ministerstwo Finansów powołało się na istniejące trudności co do rozliczenia zobowiązania podatkowego przez jedną ze stron - albo podmiot krajowy, albo zagraniczny. Dotychczas bowiem w przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych, podatnikiem był nabywca towaru czy usługi, jednak tylko wtedy, gdy sprzedawca nie rozliczył podatku należnego z wykonanej transakcji. W opinii Urzędów Skarbowych powstawały kwestie budzące wątpliwości, co do strony zobowiązanej za rozliczenie podatku z takiej transakcji. Tak więc wprowadzenie mechanizmu odwrotnego obciążenia miało uprościć kwestię rozliczeń podatku w transakcjach między krajami Unii Europejskiej.
Metoda ta opiera się na założeniu, że w przypadku przedsiębiorstw zagranicznych, nieposiadających na terenie Polski stałego miejsca prowadzenia działalności - w chwili dokonania transakcji kupna/sprzedaży towaru lub usługi, podmiot mający w Polsce siedzibę (nabywca tejże usługi/towaru) jest zobowiązany do wykazania podatku należnego z tytułu powyższego świadczenia. Tak więc kupujący jest zobowiązany do wykazania i rozliczenia VAT należnego i naliczonego w deklaracji VAT poprzez tzw. samonaliczenie podatku.
Operacja ta polega na wystawieniu dowodu wewnętrznego przez nabywcę usługi/towaru. Taka faktura wewnętrzna sporządzana jest przez nabywcę również w przypadku dokonania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub w momencie importu usług. 
Należy pamiętać, że podstawą do rozpoznania, czy podatnik ma skorzystać z mechanizmu odwrotnego obciążenia czy też nie, jest zapis na fakturze. Powinna znajdować się na niej adnotacja, że podatek rozlicza nabywca, czy też zapis: "odwrotne obciążenie". Co ważne, wystawiona faktura nie może zawierać stawki VAT, w przeciwnym razie zobowiązanym do odprowadzenia podatku jest sprzedawca, a nie nabywca. W przypadku, gdyby nabywca co do którego zaistniała konieczność zastosowania procedury odwrotnego obciążenia, był podatnikiem zarejestrowanym jako zwolniony z VAT, to mimo tego faktu jego obowiązkiem jest wykazanie podstawy podatku na formularzu VAT9M i odprowadzenie podatku należnego. Zwolnienia z VAT nie stosuje się bowiem m.in. do dostawy towarów, dla których podatnikiem jest ich nabywca.
Mimo, że podstawą do zastosowania reverse charge jest zapis na fakturze, to obowiązkiem nabywcy usługi/towaru jest upewnienie się, że sprzedawca nie posiada w Polsce siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności. 

Reasumując, jeśli mechanizm odwrotnego obciążenia przez obie strony został zaewidencjonowany i rozliczony prawidłowo, to w przypadku gdy nabywcą jest czynny podatnik VAT - podatek do zapłaty nie powstanie, gdyż jednocześnie wykazany zostanie podatek należny i naliczony w jednakowej wysokości. 
Odmienna sytuacja zaistnieje, gdy nabywcą jest podatnik VAT zwolniony - będzie musiał uregulować zobowiązanie podatkowe w kwocie odpowiadającej VAT należnemu z wykonanej usługi. 

Również nieprawidłowe rozliczenie po stronie sprzedawcy może narazić nabywcę na konsekwencje podatkowe. Jeśli sprzedawca naliczył podatek VAT, a nie posiada siedziby na terytorium Polski, to sporządzona faktura jest błędna. Nie powinna ona w ogóle posiadać podatku VAT, a nieświadomy nabywca pomniejszy zobowiązanie o naliczony podatek VAT, ale nie sporządzi dokumentu wewnętrznego celem wykazania podatku należnego. Tak więc nabywca bezprawnie pomniejszy zobowiązanie podatkowe właśnie o kwotę VAT z faktury.